Warunkowe umorzenie - dla kogo?

Czy można zakończyć sprawę karną bez wpisu do rejestru skazanych?

Adam Hellwig

Jeżeli ktoś popełnił przestępstwo a jest to przysłowiowa “wpadka” życiowa, należy wypróbować możliwość zakończenia postępowania w formie jego warunkowego umorzenia. Jest to dobre rozwiązanie z uwagi na to, że sprawca nie figuruje w rejestrze skazanych, więc sprawa nie blokuje życiowo człowieka np. zawodowo.

Warunkowe umorzenie postępowania karnego to instytucja prawna, która umożliwia sądowi odstąpienie od skazania sprawcy przestępstwa przy jednoczesnym nałożeniu na niego pewnych obowiązków.

Koniecznie porozmawiaj z adwokatem na temat możliwości wykorzystania tego rozwiązania.

Oto kluczowe informacje dotyczące tej instytucji:

1. Kto może skorzystać z warunkowego umorzenia?

  • Sprawcy przestępstw: Warunkowe umorzenie dotyczy jedynie sprawców przestępstw, a nie wykroczeń. Przestępstwo musi być zagrożone karą pozbawienia wolności nieprzekraczającą 5 lat.

  • Osoby niekarane: Osoby, które nie były wcześniej karane za przestępstwa umyślne, mają większe szanse na uzyskanie warunkowego umorzenia.

  • Prokurator i obrońca: Wniosek o warunkowe umorzenie może złożyć zarówno sprawca, jego obrońca, jak i prokurator na każdym etapie postępowania.

2. Przesłanki warunkowego umorzenia

Aby sąd mógł warunkowo umorzyć postępowanie, muszą zostać spełnione następujące przesłanki:

  • Niska wina i społeczna szkodliwość: potocznie rzecz ujmując, wina sprawcy oraz społeczna szkodliwość czynu nie mogą być znaczne. Nie będzie więc możliwe warunkowe umorzenie w przypadku np. zabójstwa, ale już w przypadku drobniejszych przestępstw szanse na warunkowe umorzenie są większe.

  • Jasne okoliczności popełnienia czynu: Okoliczności związane z popełnieniem przestępstwa nie mogą budzić wątpliwości. Oznacza to w praktyce, że sprawca musi złożyć wyjaśnienia i w sprawie nie może być wątpliwości co do tego, kto popełnił przestępstwo, kiedy, gdzie.

  • Przypuszczenie przestrzegania prawa: Właściwości osobiste sprawcy oraz jego dotychczasowy sposób życia muszą uzasadniać przypuszczenie, że będzie on przestrzegał porządku prawnego. Przekładając to na prosty język - chodzi o sytuacje, w których jasne jest, że doszło do życiowej wpadki, a stosowanie ostrych środków, np. pozbawienia wolności, mogłoby raczej zaszkodzić sprawcy.

3. Dlaczego to dobre rozwiązanie?

  • Unikanie stygmatyzacji: Warunkowe umorzenie postępowania nie jest traktowane jako skazanie, co pozwala sprawcy uniknąć wpisu do rejestru skazanych.

  • Szansa na poprawę: Umożliwia sprawcy poprawę swojego zachowania w czasie próby, co jest korzystne zarówno dla niego, jak i dla społeczeństwa.

  • Brak kary: Sprawca nie ponosi przede wszystkim kary pozbawienia wolności.

  • Możliwość naprawienia szkody: Sąd może nałożyć na sprawcę obowiązek naprawienia wyrządzonej szkody, co sprzyja odpowiedzialności i refleksji nad popełnionym czynem.