Zarządzanie odpowiedzialnością karną skarbową

Zarządzanie ryzykiem odpowiedzialności karnej-skarbowej

Prawo karne skarbowe wymaga wiedzy nie tylko z zakresu prawa i procesu karnego. Wymaga także doświadczenia w finansach i prawie podatkowym. Jako osoba, która zajmuje się podatkami od ponad 20 lat (posiadam również tytuł doradcy podatkowego), znam specyfikę spraw podatkowych.

Zdaję sobie więc sprawę z tego, jak ważne jest niedopuszczenie do procesu karnego przed sądem. Niestety, świadomość specyfiki podatkowej w sądach jest różna. Najlepiej więc zapobiegać niż walczyć przed sądem.

W ramach swojej praktyki zwracam uwagę m.in. na następujące kwestie pozwalające na zarządzenie odpowiedzialnością karną skarbową w firmie:

1. Ustalenie zakresów obowiązków służb finansowych

• Ta kwestia ma fundamentalne znaczenie w przypadku ustalania kto powinien ponieść określoną odpowiedzialność. Ogranicza to ryzyko odpowiedzialności osobistej w przypadku gdy np. okaże się podczas kontroli podatkowej, że organ podatkowy określi firmie zobowiązanie podatkowe w innej wysokości niż pierwotnie zadeklarowana.

2. Wdrożenie procedur

• Zgodnie z polskim prawem, odpowiedzialności karnej skarbowej podlega m.in. osoba zarządzająca firmą. Z jej perspektywy ważne jest, by dochować należytej staranności przez przygotowanie procedur postępowania w firmie.

3. Określenie taktyki postępowania w przypadku kontroli i postępowań podatkowych

• Z powodu zmian w kodeksie karnym skarbowym nie każda korekta deklaracji podatkowej dokonana po zakończeniu kontroli podatkowej będzie wyłączać odpowiedzialność karną. m.in. z tego powodu ważne jest, by właściwie ocenić ryzyko powstania odpowiedzialności karnej, jeżeli kontrola już trwa i mamy podejrzenia, że coś pójdzie nie po naszej myśli.

4. Unikanie eskalacji

• Ważne, by wykorzystać wszystkie możliwości zakończenia sporu przed skierowaniem do sądu aktu oskarżenia. Należy sprawdzić, czy w konkretnej sytuacji skorzystanie z czynnego żalu jest skuteczne. Trzeba zadbać o to, by wykorzystać dobrowolne poddanie się odpowiedzialności. jeżeli jest taka możliwość. Niestety, zaniedbania w tym obszarze mogą się źle skończyć.

5. Odpowiedzialność posiłkowa

• Jeżeli nasza firma została pociągnięta do odpowiedzialności posiłkowej, należy działać aktywnie - w praktyce często to właśnie firma, a nie np. CFO czy główna księgowa - posiada zasoby pozwalające na aktywną obronę. W tym przypadku adwokat powinien być pełnomocnikiem firmy, który może wdrożyć odpowiednią w danej sytuacji strategię obrony.